płaz aksolotl meksykański
fot. www.pixabay.com

Aksolotl meksykański (łac. Ambystoma mexicanum), zwany również „chodzącą rybą” lub „uśmiechniętym smokiem”, to jedno z najbardziej fascynujących stworzeń na świecie. Ten niezwykły płaz wodny potrafi zregenerować swoje kończyny, a nawet fragmenty serca czy mózgu. Co więcej – w przeciwieństwie do większości zwierząt, aksolotl się nie starzeje w tradycyjny sposób, dzięki czemu stał się obiektem badań naukowców z całego świata.

Choć wygląda jak postać z bajki, aksolotl meksykański istnieje naprawdę i można go hodować w domu. Zanim jednak zdecydujesz się na zakup tego niezwykłego pupila, warto poznać jego potrzeby, długość życia, wymagania dotyczące karmienia i towarzystwa, a także dowiedzieć się, jak rozpoznać jego płeć czy najrzadszy kolor.

Ile lat żyje axolotl?

Aksolotl meksykański to długowieczny płaz. W warunkach domowych może żyć od 10 do nawet 15 lat, jeśli zapewni mu się odpowiednie warunki – czystą wodę, odpowiednią temperaturę (około 16–20°C) i zbilansowaną dietę.

W naturze, gdzie jest narażony na drapieżniki i zanieczyszczenia wód, jego życie trwa zwykle krócej – około 5–10 lat. Warto więc pamiętać, że decyzja o zakupie aksolotla to zobowiązanie na długie lata.

Co ciekawe, długość życia aksolotla jest ściśle związana z jego zdolnością do regeneracji i powolnym procesem starzenia – dzięki temu przez większość życia zachowuje młodzieńczy wygląd.

Dlaczego aksolotle się nie starzeją?

Aksolotl meksykański jest unikalny, ponieważ nie przechodzi pełnej metamorfozy, jak inne płazy. W przeciwieństwie do żab czy traszek, które z kijanki przekształcają się w formę dorosłą i wychodzą na ląd, aksolotl pozostaje w formie larwalnej przez całe życie. To zjawisko nazywa się neotenią.

Dzięki neotenii aksolotl zachowuje cechy młodego organizmu, takie jak skrzela zewnętrzne, co sprawia, że:

  • jego proces starzenia przebiega bardzo wolno,
  • nie traci zdolności regeneracyjnych,
  • zachowuje niezwykłą elastyczność metaboliczną.

W praktyce oznacza to, że aksolotle „nie starzeją się” w sposób typowy dla innych zwierząt – ich komórki nie ulegają szybkiemu zużyciu, a ciało nie traci zdolności naprawczych. To właśnie dlatego są obiektem intensywnych badań medycznych, które mają pomóc w zrozumieniu mechanizmów regeneracji u ludzi.

Ile kosztuje aksolotl meksykański?

Cena aksolotla meksykańskiego zależy od kilku czynników: jego wieku, koloru oraz hodowli.

Średnie ceny w Polsce wyglądają następująco:

  • Młody aksolotl (ok. 5–8 cm) – od 40 do 80 zł,
  • Dorosły osobnik (10–20 cm) – od 100 do 200 zł,
  • Rzadkie odmiany barwne (np. złoty, melanistyczny, niebieski) – od 200 do nawet 400 zł.

Do tego trzeba doliczyć koszt wyposażenia akwarium: filtr, termometr, rośliny, kryjówki i pokarm. Kompletny zestaw startowy to wydatek rzędu 300–600 zł.

Aksolotl to inwestycja długoterminowa, ale dzięki swojej odporności i spokojnemu usposobieniu jest łatwiejszy w utrzymaniu niż wiele egzotycznych zwierząt.

Czy aksolotl jest trudny w hodowli?

Wbrew pozorom, aksolotl meksykański nie jest trudny w hodowli – wymaga jednak odpowiedniej opieki i stabilnych warunków.

Najważniejsze zasady hodowli aksolotla:

  • Akwarium: minimum 80 litrów dla jednego osobnika (lepiej większe).
  • Temperatura wody: 16–20°C. Zbyt wysoka temperatura (powyżej 22°C) może być dla niego niebezpieczna.
  • Filtracja: konieczna, bo aksolotl źle znosi brudną wodę.
  • Podłoże: najlepiej drobny piasek lub dno bez podłoża – większe kamyki mogą zostać połknięte i spowodować niedrożność jelit.
  • Oświetlenie: aksolotle nie lubią intensywnego światła, więc warto użyć przyciemnionych lamp lub roślin pływających.

Pod względem charakteru aksolotl jest spokojny i powolny. Nie wymaga interakcji z człowiekiem i nie lubi, gdy się go dotyka. Dobrze prowadzony aksolotl potrafi być ciekawski i reagować na obecność właściciela przy akwarium.

Ile razy dziennie należy karmić aksolotla?

Aksolotl meksykański to drapieżnik, który żywi się głównie mięsem. W naturalnym środowisku poluje na małe ryby, robaki i skorupiaki. W warunkach domowych jego dieta powinna składać się z:

  • mrożonych larw ochotki,
  • krewetek,
  • robaków (np. dżdżownic),
  • specjalistycznych granulatów dla aksolotli.

Młode osobniki (do 1 roku życia) powinny być karmione codziennie, natomiast dorosłe wystarczy 2–3 razy w tygodniu. Nadmiar pokarmu może prowadzić do zanieczyszczenia wody i problemów zdrowotnych.

Ważne, by jedzenie było odpowiednio dopasowane do wielkości pyska – aksolotl nie gryzie, lecz zasysa pokarm, dlatego zbyt duże kawałki mogą być trudne do połknięcia.

Czy aksolotl może być z glonojadem?

W teorii można trzymać aksolotla razem z glonojadem, ale nie jest to zalecane. Glonojady, zwłaszcza większe gatunki, potrafią przyczepiać się do skóry aksolotla, powodując rany i stres.

Aksolotl z kolei może próbować zjeść mniejszego glonojada, co grozi zadławieniem lub zranieniem pyska. Jeśli już koniecznie chcesz mieć rybę w tym samym akwarium, wybieraj gatunki spokojne i odporne na chłodną wodę, ale najlepiej trzymać aksolotla samodzielnie.

Czy można mieć dwa aksolotle?

Tak, można mieć dwa aksolotle, ale należy pamiętać o kilku zasadach.

  • Najlepiej, by oba osobniki miały podobny rozmiar – większy może zdominować lub nawet pogryźć mniejszego.
  • Akwarium musi być odpowiednio duże – co najmniej 120 litrów dla dwóch osobników.
  • Aksolotle są terytorialne, więc warto zapewnić im kilka kryjówek (np. korzenie, jaskinie, rośliny).

Dwa aksolotle mogą żyć razem spokojnie, o ile mają wystarczająco dużo miejsca i pożywienia.

Jak odróżnić płeć aksolotla?

Rozróżnienie płci aksolotla jest możliwe dopiero, gdy osiągnie dojrzałość (ok. 12–18 miesięcy).

  • Samiec: ma bardziej wydłużone ciało i wyraźne zgrubienie w okolicy kloaki (to narząd rozrodczy).
  • Samica: jest bardziej zaokrąglona, szczególnie w okolicy brzucha, i nie ma tak widocznego zgrubienia.

W okresie godowym różnice są jeszcze bardziej zauważalne – samce stają się aktywniejsze i częściej wykonują ruchy godowe.

Czy aksolotle mogą rozmnażać się samodzielnie?

Tak, aksolotle rozmnażają się samodzielnie w warunkach akwariowych, jeśli zapewni się im odpowiednie warunki – chłodną wodę (ok. 18°C), dużo kryjówek i spokój.

Samiec składa tzw. spermatofory (pakiety nasienia) na dnie akwarium, które samica pobiera. Po kilku dniach składa od 100 do nawet 500 jaj, które przyczepia do roślin lub kamieni.

Po około 2–3 tygodniach z jaj wylęgają się larwy, które od początku są samodzielne. Hodowla młodych wymaga jednak osobnego akwarium i bardzo drobnego pokarmu.

Czy aksolotl wychodzi na ląd?

Nie – aksolotl meksykański przez całe życie pozostaje w wodzie. Choć ma płuca i potrafi zaczerpnąć powietrza z powierzchni, jego ciało nie jest przystosowane do życia na lądzie.

Wyjęcie aksolotla z wody na dłużej może spowodować wysuszenie skóry i śmierć. Dlatego zawsze należy zapewnić mu bezpieczne, głębokie środowisko wodne.

Czy można brać aksolotla na ręce?

Nie zaleca się brania aksolotla na ręce. Jego skóra jest niezwykle delikatna i pokryta cienką warstwą śluzu, która chroni go przed infekcjami. Dotknięcie suchą ręką może uszkodzić tę warstwę, co prowadzi do chorób i stresu.

Jeśli musisz przenieść aksolotla (np. podczas czyszczenia akwarium), użyj miękkiego pojemnika z wodą lub specjalnej siatki akwarystycznej.

Jaki jest najrzadszy kolor aksolotla?

Najbardziej popularne odmiany to:

  • dzika (ciemnozielona lub brązowa),
  • leucystyczna (biała z czarnymi oczami),
  • złota,
  • melanistyczna (czarna),
  • albinos (biała z czerwonymi oczami).

Najrzadszym i najbardziej pożądanym kolorem jest tzw. aksolotl mozaikowy – ma on nieregularne połączenie barw: białej, czarnej i złotej. Każdy osobnik ma unikalny wzór, dlatego te egzemplarze osiągają najwyższe ceny i są wyjątkowo cenione wśród hodowców.

Aksolotl meksykański to niezwykle interesujące i wdzięczne zwierzę dla miłośników akwarystyki. Nie tylko zachwyca swoim wyglądem i spokojem, ale też fascynuje naukowców swoimi zdolnościami regeneracyjnymi i brakiem starzenia się. Choć wymaga odpowiedniej opieki i warunków wodnych, potrafi odwdzięczyć się długim, spokojnym życiem i niesamowitą obecnością w domowym akwarium.

Źródło: www.cafeanimal.pl