Kura domowa (Gallus gallus domesticus) to ptak o wyjątkowo szerokim wachlarzu preferencji pokarmowych. Jako gatunek wszystkożerny potrafi wykorzystać zarówno roślinne, jak i zwierzęce źródła pożywienia. Ta elastyczność żywieniowa pozwoliła kurom przystosować się do różnych warunków środowiskowych, jednak dla hodowców oznacza konieczność świadomego komponowania diety. To, co jedzą kury, bezpośrednio wpływa na ich zdrowie, dobrostan, płodność oraz jakość jaj.
Pokarm roślinny – podstawa jadłospisu
Największą część diety kur stanowią surowce pochodzenia roślinnego. W warunkach naturalnych ptaki te wyszukują nasiona i młode rośliny zielne, a w hodowlach chętnie zjadają ziarna zbóż.
Najczęściej stosowane składniki to:
- pszenica, jęczmień, owies i kukurydza – główne źródła energii, węglowodanów i błonnika,
- rośliny strączkowe, takie jak groch czy soja – cenne źródło białka roślinnego,
- zielonki, np. koniczyna, lucerna, pokrzywa – bogate w witaminy A, C i K oraz mikroelementy,
- warzywa korzeniowe i liściaste – marchew, buraki, dynia, kapusta czy szpinak, które dostarczają przeciwutleniaczy i włókna.
Dostęp do pastwiska jest szczególnie korzystny – kury mogą wówczas uzupełniać dietę o świeże źdźbła traw, nasiona dzikich roślin i młode pędy.
Źródła białka zwierzęcego i owady
Choć wiele osób postrzega kury jako ptaki żywiące się głównie ziarnem, w rzeczywistości są one aktywnymi łowcami owadów i innych drobnych organizmów. W naturze chętnie zjadają:
- dżdżownice i inne pierścienice,
- larwy chrząszczy i much,
- pająki, mrówki i inne bezkręgowce,
- ślimaki i drobne stawonogi.
Takie źródła pokarmu są niezwykle wartościowe – dostarczają białka zwierzęcego i tłuszczów, które wspierają rozwój i produkcję jaj. W hodowlach amatorskich zdarza się też podawanie resztek mięsa, ryb czy produktów mlecznych, takich jak naturalny jogurt. Tego typu dodatki należy jednak stosować oszczędnie, aby nie zaburzyć równowagi diety.
Rola gritu i minerałów
Specyfika układu pokarmowego kur sprawia, że ptaki potrzebują materiału ściernego, znanego jako grit. Stanowi go drobny żwir, piasek, wapienie lub skorupki ostryg. W żołądku mięśniowym grit zastępuje zęby – pomaga mechanicznie rozdrobnić połknięty pokarm.
Wapń obecny w gricie ma również fundamentalne znaczenie dla jakości skorupek jaj. Niedobory tego pierwiastka skutkują cienką skorupą, deformacjami jaj, a w dłuższej perspektywie osłabieniem układu kostnego niosek. Dlatego w diecie kur nie powinno zabraknąć źródeł wapnia, np. zmielonych skorupek jaj czy dodatków mineralnych.
Pasze przemysłowe w intensywnym chowie
W dużych fermach dominują pasze pełnoporcjowe – zbilansowane mieszanki dostosowane do wieku i kierunku użytkowania ptaków. Składają się one najczęściej z:
- śruty sojowej i rzepakowej,
- mączek roślinnych,
- premiksów witaminowo-mineralnych,
- olejów roślinnych.
Takie pasze minimalizują ryzyko niedoborów i wspierają optymalną produkcję, jednak ograniczają naturalne zachowania żerujące. W systemach ekologicznych dąży się do łączenia gotowych mieszanek z możliwością swobodnego poszukiwania pokarmu na wybiegu.
Przysmaki i urozmaicenia
W hodowlach przydomowych często podaje się kurom dodatkowe przysmaki, które wzbogacają ich dietę. Mogą to być:
- świeże warzywa i owoce (z wykluczeniem spleśniałych czy przyprawionych),
- ziarna słonecznika – źródło tłuszczów i witaminy E,
- otręby czy kiełki zbóż – wspomagają trawienie i dostarczają enzymów.
Należy pamiętać, że kury nie mogą otrzymywać resztek smażonych, solonych, słodzonych czy spleśniałych. Produkty takie jak awokado, cebula, surowe ziemniaki czy czekolada są wręcz toksyczne dla ptaków.
Zachowania żywieniowe i dobrostan
Żywienie kur to nie tylko podawanie paszy, ale też zaspokajanie ich naturalnych potrzeb behawioralnych. Grzebanie w podłożu, wyszukiwanie owadów i rywalizacja przy karmidle to zachowania głęboko zakorzenione w instynkcie.
W grupach o wyraźnej hierarchii dominujące ptaki często wypierają słabsze osobniki od karmidła. Dlatego w mniejszych hodowlach warto rozmieścić kilka punktów karmienia, aby ograniczyć rywalizację i zapewnić równy dostęp do pożywienia.
Kury, które mają możliwość poszukiwania pokarmu i grzebania, są spokojniejsze, mniej agresywne i rzadziej przejawiają zachowania problemowe, takie jak skubanie piór.
Złożoność diety kur
To, co jedzą kury, zależy od wielu czynników – środowiska, systemu chowu, dostępu do pastwiska czy celu hodowlanego. Właściwe zbilansowanie roślinnych i zwierzęcych źródeł pokarmu, a także zapewnienie minerałów i możliwości realizowania naturalnych zachowań, pozwala utrzymać zdrowe stado i wysoką jakość produkcji.
Źródło: www.cafeanimal.pl
