Tak, psy podobnie jak większość ssaków posiadają zęby mleczne, czyli tak zwane zęby przejściowe lub zęby pierwotne. Pełnią one funkcję tymczasową, zanim zostaną zastąpione przez zęby stałe. Proces ten jest częścią naturalnego rozwoju osobniczego i rozpoczyna się już na bardzo wczesnym etapie życia szczenięcia.
Mleczaki u psa różnią się od zębów stałych zarówno budową, jak i funkcją. Są mniejsze, delikatniejsze i mają cieńsze korzenie. Ich głównym zadaniem jest umożliwienie prawidłowego pobierania pokarmu w okresie wzrostu, a także przygotowanie miejsca dla rozwijających się w kości zębów stałych.
Rozwój uzębienia u szczeniąt
Zęby mleczne zaczynają wyrzynać się u szczeniąt pomiędzy 2. a 4. tygodniem życia. U większości ras pełne mleczne uzębienie pojawia się do 6. tygodnia. Typowe szczenię posiada 28 zębów mlecznych – po 14 w każdej połowie szczęki i żuchwy.
Uzębienie mleczne składa się z:
-
12 siekaczy (po 6 w szczęce i żuchwie),
-
4 kłów (po 2 w szczęce i żuchwie),
-
12 przedtrzonowców (po 6 w szczęce i żuchwie).
Warto zauważyć, że psy nie mają mlecznych zębów trzonowych – te pojawiają się dopiero jako część uzębienia stałego.
Wymiana mleczaków na zęby stałe
Wymiana zębów mlecznych na zęby stałe u psów następuje zwykle między 3. a 7. miesiącem życia. Proces ten przebiega stopniowo – zęby mleczne są wypychane przez wyrzynające się pod nimi zęby stałe. W prawidłowym przebiegu tego etapu ząb mleczny ulega resorpcji korzenia i zostaje wypchnięty lub wypada samoistnie.
Zęby stałe psów obejmują:
-
12 siekaczy,
-
4 kły,
-
16 przedtrzonowców,
-
10 trzonowców.
Łącznie dorosły pies posiada 42 zęby – 20 w szczęce i 22 w żuchwie. Wzorzec ten może różnić się nieco w zależności od rasy, zwłaszcza w przypadku psów miniaturowych i brachycefalicznych, u których możliwe są odchylenia anatomiczne.
Problemy związane z zatrzymanymi zębami mlecznymi
Jednym z najczęstszych problemów stomatologicznych u młodych psów jest zatrzymanie zębów mlecznych (ang. persistent deciduous teeth). Dochodzi do niego, gdy ząb mleczny nie wypada mimo obecności zęba stałego w tym samym miejscu. Może to prowadzić do nieprawidłowego ustawienia zębów, wad zgryzu, uszkodzenia szkliwa lub przyzębia zęba stałego.
Zatrzymane mleczaki najczęściej obserwuje się w przypadku kłów, szczególnie u psów małych ras (np. yorkshire terrierów, pomeranianów, shih tzu). Nieleczony problem może prowadzić do bólu, stanów zapalnych i trwałych zmian w jamie ustnej. W takich przypadkach zalecana jest interwencja chirurgiczna – ekstrakcja zęba mlecznego przez lekarza weterynarii.
Znaczenie opieki stomatologicznej u szczeniąt
Regularna kontrola uzębienia u młodych psów jest kluczowa dla wykrycia ewentualnych nieprawidłowości w procesie wymiany zębów. Właściciele powinni regularnie zaglądać do jamy ustnej szczenięcia i obserwować, czy zęby mleczne wypadają w odpowiednim czasie i czy nie pojawiają się objawy bólu lub dyskomfortu.
Zaleca się pierwszą wizytę stomatologiczną u weterynarza w okolicach 4.–6. miesiąca życia psa, kiedy większość wymiany zębów już nastąpiła lub jest w toku. To najlepszy moment na ocenę ustawienia zębów, obecności ewentualnych zatrzymanych mleczaków oraz kondycji dziąseł.
Profilaktyka chorób jamy ustnej
Dbałość o zdrowie jamy ustnej psa od pierwszych miesięcy życia przynosi długofalowe korzyści. Wprowadzanie nawyków pielęgnacyjnych, takich jak szczotkowanie zębów, stosowanie gryzaków dentystycznych czy odpowiedniej diety wspomagającej czyszczenie mechaniczne, pozwala zapobiegać odkładaniu się płytki nazębnej, kamienia oraz chorobom przyzębia.
U niektórych ras (np. chihuahua, maltańczyków) skłonność do problemów z zębami i ich wypadaniem może mieć także podłoże genetyczne. Dlatego wczesna profilaktyka i współpraca z lekarzem weterynarii mają tu kluczowe znaczenie.
Zęby mleczne są istotnym etapem rozwoju uzębienia u psów. Ich prawidłowy rozwój, wymiana i kontrola są niezbędne dla zdrowia jamy ustnej oraz ogólnego dobrostanu psa. Choć mleczaki mają charakter tymczasowy, ich wpływ na późniejsze zdrowie zębów stałych jest nie do przecenienia. Świadomi opiekunowie, którzy rozumieją znaczenie tych zmian, mogą skutecznie wspierać swoje zwierzęta w kluczowym etapie życia, zapewniając im zdrowy i komfortowy rozwój.
