Żaby to jedne z najbardziej zróżnicowanych zwierząt na świecie. Spotkać je można na każdym kontynencie poza Antarktydą — od wilgotnych lasów równikowych, przez stepy i łąki, aż po tereny wysokogórskie. Mają różne kolory, rozmiary, zwyczaje i przystosowania. Jedne są miniaturowe jak paznokieć, inne osiągają wielkość małego kota. Jeśli ciekawi Cię, ile jest rodzajów żab, jakie gatunki występują w Polsce, a jakie możesz hodować w domu, ten poradnik rozwieje wszystkie wątpliwości.
Jakie są gatunki żaby?
Na świecie żyje ponad 7 000 gatunków żab, a naukowcy regularnie odkrywają nowe. Wszystkie należą do rzędu płazów bezogonowych, zwanego Anura. W ramach tego rzędu istnieje ogromna różnorodność form, kolorów i zachowań.
Najważniejsze grupy żab na świecie to:
1. Żaby właściwe (Ranidae)
To jedne z najbardziej rozpoznawalnych żab — smukłe, długonogie, świetnie skaczące. Występują naturalnie w wielu strefach klimatycznych.
2. Drzewołazy (Dendrobatidae)
Znane z intensywnych barw — żółci, błękitów, czerwieni i zieleni. Wiele z nich jest jadowitych, zwłaszcza te żyjące w Ameryce Południowej.
3. Ropuchowate (Bufonidae)
Choć potocznie wiele osób nazywa je żabami, ropuchy stanowią osobną grupę. Mają suchą, chropowatą skórę i są mało skoczne.
4. Rzekotkowate (Hylidae)
To gatunki żyjące głównie na drzewach. Posiadają specjalne przylgi na palcach ułatwiające wspinanie.
5. Grzebiuszkowate (Pelobatidae)
Żyją pod ziemią i prowadzą skryty tryb życia. Wyróżniają się spłaszczonym ciałem i krótkimi kończynami.
6. Żaby wielkie (Ceratophryidae)
Słynne „żaby rogowe”, takie jak żaba argentyńska pacman. Mają ogromne głowy, masywne ciała i są wyjątkowo żarłoczne.
7. Żaby wodne (Pipidae)
To gatunki całkowicie wodne, jak np. popularny w hodowlach Xenopus laevis, czyli żaba szponiasta.
Różnorodność gatunków żab jest ogromna — od tropikalnych miniaturowych drzewołazów, przez pospolite żaby trawne, aż po gigantyczną żabę goliata, która osiąga nawet 32 cm długości i waży tyle co mały kot.
Jakie są odmiany żab w Polsce?
W Polsce żyje 18 gatunków płazów bezogonowych, w tym żaby, ropuchy i traszki. Wszystkie są objęte ochroną prawną. Do żab w rozumieniu biologicznym (rodzina żabowate — Ranidae) zalicza się około 6 gatunków.
Najważniejsze żaby występujące w Polsce to:
1. Żaba trawna (Rana temporaria)
Najczęściej spotykana żaba w kraju. Występuje w ogrodach, lasach, a nawet na terenach miejskich.
2. Żaba moczarowa (Rana arvalis)
Samce w okresie godowym zmieniają kolor na niebieski. Żyje głównie na podmokłych łąkach.
3. Żaba jeziorkowa (Pelophylax lessonae)
Występuje często w małych zbiornikach wodnych, płytkich stawach i rowach.
4. Żaba wodna (Pelophylax esculentus)
To hybryda żaby jeziorkowej i śmieszki. Jest bardzo odporna i powszechna.
5. Żaba śmieszka (Pelophylax ridibundus)
Największa żaba w Polsce — dorasta nawet do 17 cm. Najczęściej spotykana przy dużych zbiornikach wodnych.
6. Żaba dalmatyńska (Rana dalmatina)
Występuje głównie w południowej Polsce. Smukła, o długich nogach i jasnym ubarwieniu.
W polskich ekosystemach występują również ropuchy, rzekotki, kumaki czy grzebiuszki, ale są one innymi rodzinami płazów — mimo że potocznie również nazywane bywają „żabami”.
Każdy z gatunków odgrywa ważną rolę w środowisku — regulują populacje owadów, stanowią pożywienie dla ptaków i są wskaźnikami czystości środowiska.
Jakie są rodzaje żab domowych?
Hodowla żab w domu staje się coraz popularniejsza, zwłaszcza wśród miłośników terrarystyki. Wbrew pozorom wiele gatunków żab świetnie nadaje się do życia w warunkach domowych — są efektowne, ciekawe i nie zajmują wiele miejsca.
Do najpopularniejszych gatunków hodowlanych należą:
1. Drzewołazy (Dendrobatidae)
Barwne, egzotyczne żaby, np.:
- drzewołaz błękitny,
- drzewołaz trójbarwny,
- drzewołaz malarski.
W hodowli są bezpieczne — trują stają się tylko w naturze, gdy żywią się toksycznymi owadami.
2. Żaba rogata (Ceratophrys ornata) — „żaba pacman”
Duża, masywna i spokojna.
Cechy:
- łatwa w opiece,
- jedzą owady, ale również małe ryby, a nawet myszy,
- prowadzą osiadły tryb życia, dlatego nie potrzebują dużo miejsca.
3. Rzekotka drzewna (Hyla cinerea)
Popularna w terrariach, łatwa w hodowli i aktywna nocą.
Ma piękne zielone ubarwienie i chętnie wspina się po roślinach.
4. Żaba szponiasta (Xenopus laevis)
To żaba wodna, żyjąca w akwarium.
Cechy:
- wytrzymała,
- aktywna,
- łatwa w utrzymaniu.
Wymaga filtra i sporego akwarium, bo rośnie do 12 cm.
5. Żaba pomidorowa (Dyscophus guineti)
Charakterystyczna ze względu na intensywnie czerwony kolor. Spokojna, prowadzi naziemny tryb życia.
6. Żaba malajska (Polypedates leucomystax)
Łatwa w hodowli, smukła i bardzo aktywna, wymaga jednak wysokiego terrarium.
Co warto wiedzieć przed zakupem żaby domowej?
- Każdy gatunek ma inne wymagania dotyczące temperatury, wilgotności i przestrzeni.
- Trzeba zapewnić dostęp do żywego pokarmu (świerszcze, larwy, karaczany).
- Niektóre żaby wymagają terrarium tropikalnego, inne suchego, inne — wody.
- Zwierzęta egzotyczne nigdy nie mogą być wypuszczane do natury.
- Najlepiej kupować żaby z legalnych hodowli, nie odłowione z natury.
Świat żab jest niezwykle bogaty — zarówno pod względem gatunków na świecie, jak i tych, które spotykamy w Polsce lub hodujemy w domach. Liczne odmiany różnią się wyglądem, zachowaniem i środowiskiem życia. Dzięki tej wiedzy łatwiej zrozumieć fascynujący świat płazów oraz podejmować dobre decyzje jako obserwator lub początkujący hodowca. Jeśli chcesz poznać żaby jeszcze lepiej, zacznij od obserwacji rodzimych gatunków i dopiero później sięgnij po egzotyczne okazy — różnorodność jest ogromna i naprawdę imponująca.
Źródło: www.cafeanimal.pl
