Jamniki to jedne z najbardziej rozpoznawalnych i lubianych psów na świecie. Ich wydłużone ciała, krótkie łapki i żywiołowy charakter sprawiają, że trudno ich nie pokochać. Choć na pierwszy rzut oka wszystkie jamniki wydają się podobne, w rzeczywistości rasa ta występuje w wielu odmianach różniących się wielkością, rodzajem sierści i umaszczeniem. Wybór odpowiedniego jamnika zależy od trybu życia opiekuna, jego doświadczenia i tego, czego oczekuje od czworonożnego towarzysza. Warto więc wiedzieć, jakie są odmiany jamników i czym różnią się między sobą.
Jakie są gatunki jamnika?
W rzeczywistości jamniki nie dzielą się na gatunki, ale na odmiany, które różnią się zarówno typem sierści, jak i rozmiarem. Oficjalna klasyfikacja FCI (Międzynarodowej Federacji Kynologicznej) wyróżnia trzy rodzaje sierści:
- Jamnik krótkowłosy – o gładkiej, przylegającej sierści; to najstarsza i najbardziej klasyczna odmiana.
- Jamnik długowłosy – ma miękką, jedwabistą sierść z dłuższym włosiem na uszach, ogonie i brzuchu.
- Jamnik szorstkowłosy – pokryty twardą, gęstą sierścią, przypominającą futro teriera, z charakterystyczną brodą i krzaczastymi brwiami.
Każdy z tych typów występuje w trzech wielkościach:
- Jamnik standardowy – największy, o obwodzie klatki piersiowej powyżej 35 cm.
- Jamnik miniaturowy – średni, o obwodzie klatki 30–35 cm.
- Jamnik króliczy – najmniejszy, o obwodzie do 30 cm, stworzony pierwotnie do polowania na króliki.
Dzięki takiej różnorodności każdy może znaleźć jamnika dopasowanego do swojego stylu życia – od aktywnego towarzysza spacerów po spokojnego domownika.
Jakie umaszczenie ma jamnik szorstkowłosy?
Jamnik szorstkowłosy wyróżnia się nie tylko fakturą sierści, ale także wyjątkową paletą umaszczeń. Najczęściej spotykane kolory to:
- dziczy (ciemny brąz z czarnym nalotem),
- czarny podpalany,
- czekoladowy podpalany,
- rudy,
- pszeniczny,
- szary z nalotem (sól i pieprz).
Czasem pojawiają się też osobniki w umaszczeniu marmurkowym (tzw. merle) – z nieregularnymi plamkami i cieniowaniem, jednak takie psy są rzadkie i wymagają odpowiedzialnej hodowli, ponieważ gen merle może powodować wady genetyczne, jeśli łączy się dwa osobniki o takim umaszczeniu.
Sierść jamnika szorstkowłosego jest twarda, sprężysta i odporna na warunki pogodowe. To właśnie ta odmiana była pierwotnie wykorzystywana do polowań w trudnym terenie, ponieważ jej futro skutecznie chroniło psa przed chłodem, błotem i zaroślami.
Jak wygląda jamnik króliczy?
Jamnik króliczy to najmniejsza i najbardziej delikatna odmiana jamnika. Dorosły osobnik waży zwykle od 2,5 do 4 kg, a jego obwód klatki piersiowej nie przekracza 30 cm. Choć miniaturowy, zachowuje wszystkie cechy charakterystyczne dla rasy – jest odważny, energiczny i pełen temperamentu.
Jamniki królicze mają krótsze nogi i bardziej kompaktową budowę niż ich więksi kuzyni. Ich pysk jest delikatniejszy, a głowa proporcjonalnie mniejsza. Często spotyka się je w odmianach krótkowłosej i długowłosej, rzadziej szorstkowłosej.
Wbrew pozorom, mimo drobnej sylwetki, jamnik króliczy ma w sobie sporo odwagi. W przeszłości używano go do polowania na króliki i drobną zwierzynę, co wymagało zwinności i pewności siebie. Dziś to doskonały pies rodzinny, który dobrze odnajduje się w mieszkaniu, pod warunkiem że ma zapewnioną codzienną porcję ruchu i zabawy.
Czym się różni jamnik króliczy od miniaturowego?
Największą różnicą między jamnikiem króliczym a miniaturowym jest wielkość i waga. Jamnik miniaturowy ma obwód klatki piersiowej od 30 do 35 cm i waży około 4,5–6 kg, podczas gdy króliczy jest drobniejszy – do 30 cm i maksymalnie 4 kg.
Poza tym różnią się też temperamentem. Miniaturowe jamniki bywają nieco bardziej niezależne i żywiołowe, podczas gdy królicze są delikatniejsze, bardziej przywiązane do człowieka i lepiej znoszą życie w mieszkaniu. Obie odmiany jednak potrzebują regularnych spacerów i stymulacji umysłowej – bez tego mogą się nudzić i przejawiać upór, typowy dla całej rasy.
Warto też pamiętać, że jamniki miniaturowe i królicze, choć niewielkie, mają silny instynkt łowiecki. Dlatego dobrze jest kontrolować je na smyczy, zwłaszcza w miejscach, gdzie mogą wyczuć zapach zwierzyny.
Ile kosztuje jamnik króliczy z hodowli?
Cena jamnika króliczego zależy od jego pochodzenia, odmiany włosa i renomy hodowli. Średnio za szczeniaka z legalnej, zarejestrowanej hodowli FCI trzeba zapłacić od 4000 do 7000 zł. Psy o wyjątkowym rodowodzie, po championach lub o rzadkim umaszczeniu mogą kosztować nawet do 9000 zł.
Kupując jamnika, warto unikać pseudohodowli, które nie prowadzą odpowiednich badań genetycznych ani socjalizacji szczeniąt. Oszczędność na starcie może oznaczać późniejsze problemy zdrowotne i behawioralne psa. Dobra hodowla zapewnia maluchowi odpowiedni start – szczepienia, odrobaczenia i prawidłową opiekę w pierwszych tygodniach życia.
Ile kosztuje jamnik Merle?
Jamniki w umaszczeniu merle (marmurkowym) są wyjątkowo efektowne, ale i droższe. Ich ceny wahają się od 6000 do nawet 10 000 zł, w zależności od rodzaju umaszczenia, płci i klasy hodowlanej.
Warto jednak wiedzieć, że umaszczenie merle wiąże się z pewnym ryzykiem genetycznym. Jeśli połączy się dwa osobniki z tym genem, potomstwo może mieć poważne wady – np. głuchotę lub problemy ze wzrokiem. Dlatego odpowiedzialne hodowle skrupulatnie dobierają rodziców, by uniknąć takich problemów. Z tego powodu zakup jamnika merle powinien być dobrze przemyślany i realizowany wyłącznie w zaufanych hodowlach.
Czy jamniki lubią się przytulać?
Jamniki, mimo swojego silnego charakteru i niezależności, potrafią być niezwykle czułe i oddane swojemu właścicielowi. Większość z nich uwielbia przytulanie, o ile odbywa się ono na ich zasadach. To psy, które mocno przywiązują się do rodziny i lubią bliski kontakt z człowiekiem – chętnie śpią na kolanach lub obok opiekuna na kanapie.
Trzeba jednak pamiętać, że jamnik to pies z silnym instynktem łowieckim, dlatego nie zawsze jest typowym pieszczochem. Niektóre osobniki wolą aktywność, zabawę i eksplorację niż długie sesje głaskania. Najlepiej obserwować zachowanie swojego psa – jeśli sam szuka kontaktu, można go przytulić, ale gdy się odsuwa lub napina, lepiej dać mu przestrzeń.
Jakie są wady jamnika?
Jamniki są urocze, ale jak każda rasa, mają też swoje wady. Do najczęstszych należą:
- Upór i niezależność – potrafią być bardzo inteligentne, ale często robią wszystko po swojemu.
- Szczekliwość – mają silny instynkt stróżujący i potrafią reagować głośno na każdy hałas.
- Skłonność do nadwagi – ich mała sylwetka i apetyt sprawiają, że łatwo przybierają na wadze, co szkodzi kręgosłupowi.
- Zaborczość – jamniki bywają zazdrosne o swojego właściciela, szczególnie wobec innych zwierząt.
Mimo tych wad, jamnik to wspaniały towarzysz – lojalny, odważny i pełen uroku. Dla cierpliwego i konsekwentnego opiekuna będzie oddanym przyjacielem na lata.
Dlaczego jamnik nie może chodzić po schodach?
Jamniki mają specyficzną budowę ciała – długi tułów i krótkie nogi – co sprawia, że ich kręgosłup jest narażony na przeciążenia. Chodzenie po schodach, szczególnie w górę i w dół, może powodować mikrourazy, które z czasem prowadzą do poważnych problemów, takich jak dyskopatia.
Dlatego weterynarze zalecają, by nie pozwalać jamnikom samodzielnie wchodzić i schodzić po schodach. Zamiast tego warto przenosić je na rękach lub zainwestować w specjalne rampy i schodki, jeśli pies często wchodzi na kanapę czy do samochodu.
Odpowiednia profilaktyka – unikanie skoków, dbanie o wagę i regularny ruch – pomoże utrzymać jamnika w dobrej formie przez długie lata. Dzięki temu jego charakterystyczna sylwetka pozostanie zdrowa, a radość z życia nie będzie ograniczona bólem pleców czy urazami.
Źródło: www.cafeanimal.pl
